วิธีเลิกบุหรี่มวน ภัยร้ายจากการสูบ ป้องกันอันตรายก่อนสายเกินแก้

เลิกบุหรี่

อย่างที่รู้กันดีว่าบุหรี่มวน ไม่ได้ส่งผลกระทบเฉพาะแค่ตัวคนสูบเพียงคนเดียวเท่านั้น แต่มันยังส่งผลถึงคนในครอบครัว รวมถึงคนรอบข้างที่ไม่รู้อีโหน่อีเหน่ ไม่ว่าจะจากทั้งควันบุหรี่มือสอง หรือควันบุหรี่มือสาม แต่ดันพลอยได้รับผลกระทบต่างๆ ตามไปด้วย ทั้งๆ ที่ไม่ได้สูบเองเลย ถ้าหากใครที่กำลังเสพติดการสูบบุหรี่อย่างหนัก เริ่มสำนึกถึงอันตรายของบุหรี่และอยากหาวิธีเลิกบุหรี่ เรามาลองดูข้อมูลกันว่าสาเหตุของการติดบุหรี่เกิดจากอะไร และมีวิธีการใดบ้างที่จะช่วยให้คุณสามารถเลิกบุหรี่ได้

สารบัญ

สาเหตุของการติดบุหรี่

สาเหตุของการติดบุหรี่

สารพิษชนิดต่างๆ ที่พบได้ในบุหรี่มวน มีสารประกอบหลักๆ คือ น้ำมันดินหรือทาร์ (Tar) นิโคติน (Nicotine) คาร์บอนมอนอกไซด์ (Carbon Monoxide) ไฮโดรเจนซัลไฟด์ (Hydrogen sulfide) ไนโตรเจนไดออกไซด์ (Nitrogen dioxide) และอื่นๆ อีกมากมาย โดยนิโคตินซึ่งเป็นสารประกอบหนึ่งในนั้น คือสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการเสพติดบุหรี่

นิโคตินคือสารเสพติดชนิดหนึ่ง เป็นสารสกัดจากใบยาสูบ ที่มีลักษณะคล้ายน้ำมัน ไม่มีสี โดยสามารถพบนิโคตินได้มากถึง 1,000-2,500 ไมโครกรัมต่อควันบุหรี่ 1 มวน

เมื่อสูบเอาควันบุหรี่เข้าสู่ร่างกาย นิโคตินจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดอย่างรวดเร็ว และไปกระตุ้นให้เกิดการหลั่งสารก่อความสุข เช่น โดพามีน (Dopamine) เอ็นดอร์ฟิน (Endorphin) ซึ่งจะทำให้เกิดความรู้สึกพอใจในขณะที่ได้สูบบุหรี่ แต่เมื่อระดับนิโคตินในกระแสเลือดลดต่ำลง ก็จะทำให้รู้สึกหงุดหงิด กระสับกระส่ายไม่สบายตัว จนต้องการบุหรี่มาสูบต่อไปอีกเรื่อยๆ

นอกจากทำให้เกิดอาการเสพติดแล้ว เมื่อนิโคตินเข้าสู่ร่างกาย นิโคตินส่วนใหญ่จะจับอยู่ที่ปอด และบางส่วนจะถูกดูดซึมเข้ากระแสเลือด และไปกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง เพิ่มความดันโลหิต เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจและการหายใจ เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็งปอด โรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ มะเร็งช่องปาก หลอดอาหาร และตับอ่อน จนก่อให้เกิดโรคร้ายอันตรายจากโทษของบุหรี่มวนด้วย

 

อันตรายของบุหรี่

อันตรายของบุหรี่ โทษของบุหรี่มวน

ในบุหรี่มวน นอกจากนิโคตินที่ทำให้เกิดอาการเสพติดแล้ว ยังมีสารเคมีอีกมากถึง 7,000 ชนิด รวมถึงสารพิษอีกมากกว่า 250 ชนิด ซึ่งจากสารทั้งหมดนั้น มีอยู่อย่างน้อย 70 ชนิดเป็นสาเหตุที่สามารถก่อให้เกิดมะเร็ง ยิ่งสูบบุหรี่ในปริมาณมากและสูบติดต่อกันเป็นเวลานานเท่าไหร่ ก็ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคร้ายอันตรายต่างๆ เช่น โรคมะเร็งปอด โรคถุงลมโป่งพอง โรคหัวใจและหลอดเลือด ปอดบวม

อีกทั้ง โทษของบุหรี่ยังส่งผลให้เกิดความผิดปกติทางร่างกายต่างๆ เช่น ฟันมีสีเหลือง ฟันมีคราบดำ ฟันผุ มีกลิ่นปาก มีกลิ่นตัว เล็บเหลือง ผมหงอก ผิวหยาบกร้าน แก่ก่อนวัย ภูมิคุ้มกันต่อต้านแบคทีเรียลดลง และอีกมากมาย ซึ่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน และการเข้าสังคม

นอกจากนี้ ผลกระทบและภัยร้ายจากบุหรี่มวนยังไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะเพียงผู้ที่สูบคนเดียวเท่านั้น แต่มันยังทำให้คนในครอบครัว หรือคนที่อยู่รอบข้างผู้สูบ พลอยได้รับอันตรายของบุหรี่ตามไปด้วย ไม่ว่าจะจากทั้งควันบุหรี่มือสอง หรือควันบุหรี่มือสาม ซึ่งอันตรายและโรคร้ายต่างๆ สามารถเกิดขึ้นได้ไม่น้อยไปกว่าตัวผู้สูบเองเลย

 

วิธีเลิกบุหรี่

วิธีเลิกบุหรี่

วิธีเลิกบุหรี่นั้นมีหลากหลายวิธี ลองมาดูกันว่าทางเลือกอะไรบ้าง

การเคี้ยวหมากฝรั่ง

หมากฝรั่งนิโคติน (Nicotine Gum) เป็นหมากฝรั่งที่มีส่วนผสมของนิโคติน หนึ่งในตัวช่วยที่กำลังได้รับความสนใจ การใช้หมากฝรั่งนิโคตินจะช่วยทดแทนนิโคตินขณะ ทำให้เกิดอาการถอนนิโคตินน้อยลงหรือไม่เกิดเลย จึงสามารถช่วยให้เลิกบุหรี่มวนได้ง่ายขึ้น

ขั้นตอนการใช้หมากฝรั่งนิโคติน คือให้เคี้ยวหมากฝรั่งนิโคตินช้าๆ จนหมากฝรั่งนิโคตินมีรสเผ็ดหรือแสบร้อน แล้วจึงหยุดเคี้ยว พักและอมหมากฝรั่งไว้ระหว่างกระพุ้งแก้ม จนอาการเผ็ดหรือแสบร้อนที่ลิ้นและรสเฝื่อนของหมากฝรั่งหายไป ต่อจากนั้นเคี้ยวหมากฝรั่งสลับกับหยุดพักเป็นช่วงๆ ประมาณ 30 นาที โดยเปลี่ยนบริเวณที่อมหรือสลับกระพุ้งแก้ม

ซึ่งการเคี้ยวหมากฝรั่งนั้น จะทำให้นิโคตินปลดปล่อยออกมาจากหมากฝรั่งและดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย ผ่านทางเยื่อบุในช่องปาก ดังนั้นจึงไม่ควรกลืนน้ำลายลงคอระหว่างการเคี้ยว เพราะอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองกระเพาะอาหาร แสบท้อง แสบยอดอก และสะอึกได้ ทั้งนี้ การใช้หมากฝรั่งนิโคตินนั้น ไม่ได้เหมาะกับทุกคน และควรใช้หมากฝรั่งนิโคตินจากการดูแลจากแพทย์หรือเภสัชกร

การกำหนดเวลาสูบ

กำหนดเวลาในการสูบ และค่อยๆ ลดจำนวนที่เคยสูบลง ระหว่างนั้นให้ทำกิจวัตรประจำวันทั่วไปเหมือนที่เคยทำตามปกติตลอดช่วงที่ลดการสูบ แล้วค่อยๆ ปรับตัว ลดนิสัยการสูบบุหรี่ลงทีละน้อยๆ โดยค่อยๆ ก้าวข้ามมันไปทีละช่วง

การตั้งเป้าหมายที่มีแรงจูงใจ

ลองนึกภาพว่าการจะทำให้ชีวิตดีขึ้นอย่างไร และจะเกิดผลดีต่อคนรอบข้างที่คุณแคร์อย่างไรบ้าง หลังจากนั้นลองตั้งเป้าหมายที่มีแรงจูงใจ เช่น กำหนดวันที่เหมาะสมในการเริ่มต้นเลิกบุหรี่ ซึ่งอาจเป็นวันที่มีความหมายต่อตัวคุณ เช่น วันเกิดภรรยา วันเกิดของลูก และบอกครอบครัว เพื่อนสนิท หรือคนรอบตัวถึงความตั้งใจนี้ รวมทั้งจัดการบุหรี่และอุปกรณ์การสูบทุกอย่างออกไปจากชีวิต

ขั้นตอนเลิกบุหรี่นี้อาจจะยาก ถ้าหากตอนไหนล้มเหลว เผลอกลับไปสูบบ้างก็ไม่เป็นไร แต่อย่าลืมความตั้งใจแรกของตัวเอง อย่าละทิ้งความพยายาม จัดการมันให้ได้ ด้วยการคิดถึงเป้าหมายที่เราตั้งและเสริมสร้างกำลังใจของตัวเองเข้าไว้

การดื่มน้ำในปริมาณที่พอควร

การดื่มน้ำในปริมาณที่พอควร จะเป็นตัวช่วยขับสารพิษ ช่วยกำจัดนิโคตินออกจากร่างกาย และจะทำให้รู้สึกสบาย ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วยิ่งขึ้น โดยควรดื่มน้ำมากๆ ไม่ต่ำกว่าวันละ 10 แก้วหรือปริมาณ 2 ลิตรต่อวัน เริ่มตั้งแต่ตอนตื่นนอนตอนเช้า หลังอาหารทุกมื้อ ช่วงระหว่างมื้ออาหาร

นอกจากการดื่มน้ำให้มากๆ ควรเลือกรับประทานอาหารประเภทผักผลไม้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เนื่องจากเป็นตัวช่วยที่ดีในการลดอาการอยากสูบบุหรี่ โดยควรรับประทานแบบผลไม้สด ไม่ใช่ผลไม้ดอง อีกทั้งยังควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสชาติเผ็ด เค็ม มัน หวาน เพราะจะเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดความรู้สึกอยากสูบบุหรี่

บุหรี่ไฟฟ้าทางเลือกสำหรับเลิกบุหรี่มวน

 

การใช้บุหรี่ไฟฟ้า

การใช้บุหรี่ไฟฟ้าได้เข้ามาเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่มีอันตรายจากการสูบน้อยกว่าบุหรี่มวน เนื่องจากกลไกการทำงานบุหรี่ไฟฟ้า คือ เมื่อเครื่องทำงาน แบตเตอรี่จะทำให้เกิดความร้อนที่ทำให้น้ำยาบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งบรรจุอยู่ภายในระเหยขึ้นมาเป็นไอ จึงไม่เกิดควันบุหรี่จากการเผาไหม้ ดังนั้นคนสูบจึงสามารถลดความเสี่ยงที่จะได้รับสารอันตรายต่างๆ ที่เกิดจากการเผาไหม้ของบุหรี่มวนลงไปได้

อีกทั้งอีกเหตุผลสำคัญที่ควรหันมาใช้บุหรี่ไฟฟ้าแทนก็คือ น้ำยาบุหรี่ไฟฟ้าสามารถเลือกปริมาณของสารนิโคตินได้ โดยปริมาณของนิโคตินในน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้านั้น จะมีตั้งแต่แบบไม่มีนิโคติน (นิโคติน 0 มิลลิกรัม) ไปจนถึงนิโคตินเข้มข้นสูง (นิโคติน 50 มิลลิกรัม) ทำให้สามารถควบคุมการบริโภคนิโคติน เหมาะสำหรับผู้ที่อยากเลิกบุหรี่มวน สามารถเลือกใช้นิโคตินในบุหรี่ไฟฟ้าในปริมาณที่เหมาะสมกับตัวเองได้

นอกจากนั้นแล้ว บุหรี่ไฟฟ้ายังมีดีไซน์ที่สวยงาม สะดวกต่อการพกพา วิธีดูดบุหรี่ไฟฟ้าใช้งานง่ายไม่ยุ่งยาก มีกลิ่นและรสชาติให้เลือกหลากหลาย ควันบุหรี่ไฟฟ้าไม่มีกลิ่นติดเสื้อติดรถ และราคาเข้าถึงง่ายอีกด้วย จึงทำให้บุหรี่ไฟฟ้ากลายเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับคนที่ต้องการอยากเลิกบุหรี่

 

สรุป

จากที่กล่าวมาข้างต้น คงจะเห็นแล้วนิโคตินคือสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดการเสพติดจนขาดบุหรี่มวนไม่ได้ แต่ถ้าหากยังขืนสูบต่อไป สารพิษต่างๆ จากควันบุหรี่สามารถก่อให้อันตรายมากมาย ซึ่งไม่ได้ส่งผลกระทบแค่เฉพาะตัวคุณเอง แต่ยังเป็นภัยร้ายแก่คนรอบข้าง เพราะฉะนั้นควรนำวิธีเลิกบุหรี่ที่เรายกตัวอย่างไปมาปรับใช้ โดยหาทางเลือกอื่นๆ เช่น ใช้บุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งก่อให้เกิดอันตรายน้อยกว่า มาเป็นตัวช่วยในการเลิกบุหรี่มวน